شناخت انواع الکترودهای جوشکاری/ مقایسه، معرفی و نکات مهم

انواع الکترودهای جوشکاری | در علم جوش لیزری فلزات، انتخاب الکترود مناسب یکی از عوامل کلیدی برای به دست آوردن جوش صحیح و با کیفیت است. الکترودهای جوشکاری نقش بسیار مهمی در ایجاد اتصالات جوشکاری با کیفیت و پایدار دارند. انواع مختلف الکترودها، از الکترودهای روتیلی و اساسی تا الکترودهای سلف شده و فولادی، هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.

در این مقاله، قصد داریم تا به بررسی انواع الکترودهای جوشکاری، ویژگی‌های آنها و نکات مهم در انتخاب و استفاده از آنها بپردازیم؛ بنابراین اگر دوست دارید تا بیشتر با این موضوع آشنا شوید تا انتها همراه ما باشید.

الکترودهای جوشکاری به طور کلی به دو دسته مصرفی و غیر مصرفی تقسیم می‌شوند. الکترودهای مصرفی، مانند الکترودهای مورد استفاده در جوشکاری میله‌ای، در طول فرآیند جوشکاری ذوب می‌شوند و به بخشی از جوش تبدیل می‌شوند. الکترودهای غیر مصرفی، مانند میله‌های تنگستن در جوشکاری TIG، مصرف نمی‌شوند و برای ایجاد قوس استفاده می‌شوند.

الکترودهای مصرفی

•  جوشکاری میله‌ای (SMAW):
  این الکترودها میله‌های فلزی روکش‌دار هستند که ذوب می‌شوند و فلز پرکننده را در جوش رسوب می‌دهند.
• جوشکاری MIG (GMAW):
  از یک سیم جامد که به طور مداوم تغذیه می‌شود و روکش ندارد و به گاز محافظ متکی است، تشکیل شده است.
• جوشکاری قوسی با هسته شار (FCAW):
  مشابه MIG، اما سیم دارای یک هسته شار است که گاز محافظ، اکسیدکننده‌ها و سایر خواص را فراهم می‌کند.

الکترودهای غیرمصرفی

•  جوشکاری TIG (GTAW): معمولاً میله‌های تنگستن هستند که بدون ذوب شدن، قوس ایجاد می‌کنند و فلز پرکننده جداگانه در صورت نیاز اضافه می‌شود.

الکترود چیست؟

الکترود جوشکاری MMA یک سیم فلزی و رسانا است که بیشتر بدنه آن روکش دار است. این الکترود برای ایجاد قوس الکتریکی در جوشکاری استفاده می‌شود. قوس جوش باعث گرم شدن و ذوب شدن فلزات موجود در سطح کار می‌شود و فرایند جوش دو سطح فلزی را انجام می‌دهد. جوشکاری به عنوان روشی اساسی برای ایجاد اتصالات دائمی بین قطعات فلزی شناخته می‌شود. برای انجام عمل جوشکاری، استفاده از یک دستگاه جوش و الکترود یا سیم جوش ضروری است.

الکترود یک قطعه رسانا و مهم در فرایند جوشکاری است و دارای دو قسمت است؛ یک طرف فلزی که به دستگاه جوش متصل می‌شود و طرف دیگر آن غیرفلزی است که به قطعه کار متصل می‌شود. وقتی الکترود به دستگاه جوش متصل می‌شود، تشکیل یک قوس الکتریکی بین الکترود و قطعه کار ایجاد می‌شود که باعث ذوب شدن فلزها و ایجاد اتصال جوش می‌شود. الکترودها بر اساس موارد مختلفی مانند قطر، نوع پوشش، ساخت، جنس و ضخامت پوشش دسته‌بندی می‌شوند و انتخاب درست الکترود برای نوع جوش مورد نیاز از اهمیت بالایی برخوردار است.

بیشتر بدانید: جوش لیزری دستی چیست

معرفی انواع الکترود

انواع الکترودهای جوشکاری بر اساس ویژگی‌هایی مثل قطر، ساخت، متریال، نوع پوشش، ساخت، جنس و ضخامت پوشش به دسته‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند؛ انتخاب الکترود مناسب برای نوع جوش مورد نیاز و انجام عمل جوشکاری با کیفیت و دقیق از اهمیت بسزایی برخوردار است.

مطالعه بیشتر: چک لیست دستگاه‌ جوش لیزری

انواع الکترودهای جوشکاری به دو دسته الکترود بدون روکش و الکترود روکش دار تقسیم می‌شود. همچنین به دو گروه الکترود مصرفی و الکترود غیر مصرفی تقسیم می‌شود. الکترود بدون روکش اکنون برای جوشکاری قوسی استفاده نمی‌شود و تمام الکترودهای جدید به صورت روکش دار تولید می‌شوند. الکترود نوع غیر مصرفی فقط برای جوشکاری تیگ TIG استفاده می‌شود و تمام الکترودهای جوشکاری قوسی از نوع مصرفی هستند. در ادامه به بررسی انواع الکترودهای جوشکاری بر اساس آیتم‌ها و ویژگی‌های مختلف می‌پردازیم:

دسته بندی الکترودها بر اساس ضخامت پوشش

یکی دیگر از موارد مهم در دسته بندی الکترودها، ضخامت پوشش است؛ ضخامت پوشش آیتمی مهم در تعیین قوس الکتریکی، دوام جوشکاری و عمق نفوذ است. بر این اساس انواع الکترودها به صورت زیر تقسیم بندی می‌شوند:

الکترودهای با پوشش نازک

این الکترودها دارای پوشش نازکی هستند که به عنوان الکترودهای پوشش نازک محسوب می‌شوند. این نوع الکترودها برای جوشکاری در شرایط کاری متوسط تا سنگین مناسب هستند.

الکترودهای با پوشش ضخیم

این الکترودها دارای پوشش ضخیمی هستند که برای جوشکاری در شرایط سنگین و حتی برای جوشکاری در محیط‌های دشوار مناسب هستند. این الکترودها برای جوشکاری در محل‌هایی با شرایط نامناسب یا برای جوشکاری قطعات ضخیم و پرتنش استفاده می‌شوند.

•  الکترودهای پوشش خیلی ضخیم
• الکترودهای پوشش متوسط
• دسته بندی الکترودها بر اساس قطر

یکی از پارامترهای مهم در انتخاب الکترود برای جوشکاری قطر است. تعیین قطر مناسب الکترود بر اساس دستگاه جوش مصرفی، نوع کارکرد مدنظر و ضخامت قطعه کار مشخص می‌شود. استفاده از جدول زیر برای انتخاب الکترود جوشکاری توصیه می‌شود. بر اساس تقسیم بندی این جدول، هر چه دستگاه جوش آمپر قوی‌تری را ارائه دهد، طول و قطر الکترود بیشتر خواهد بود.